Có 2 gen được xác định bởi các nhà khoa học Hong Hong đóng vai trò quan trọng trong việc kích hoạt sự trưởng của virus MERS gây chết người.
Nghiên cứu mới khuyến khích sự phát triển phương pháp điều trị triệt để hơn trong tương lai vì hiện chưa có vaccine chủng ngừa hoặc điều trị kháng virus MERS.
Loại virus này đã gây bệnh cho hơn 1.600 trên khắp thế giới kể từ năm 2012 và giết kết 587 người.
So sánh với Sars có tỷ lệ tử vong 10%, MERS có tỷ lệ gây chết người cao hơn đạt đến 30%.
Nhà vi trùng học quốc tế danh tiếng, giáo sư Yuen Kwok Yung cùng cộng sự đã phát hiện ra 2 gen gồm Smad 7 và FGF2 nhân đôi nhanh hơn trong tế bào nhiễm virus MERS.
“Khi hai gen nhân đôi, tế bào sẽ chết. Quán trình hoại diệt này giúp virus sinh sản và phát triển”, Yuen cho biết, ông là người đầu tiên được cả thế giới biết đến trong cuộc chiến chống lại hội chứng hấp ác tính (Sars) vào năm 2003.
Loại virus này bị phát hiện sử dụng tế bào khỏe mạnh và tái tạo bằng cách tự nhân đôi.
Ông cho biết đó là lần đầu tiên các nhà nghiên cứu phát hiện tế bào chết do sự kích hoạt của 2 loại gen và quá trình virus gia tăng.
Nhóm nghiên cứu phát hiện có đến 58% bệnh nhân MERS, hầu hết đến từ Trung Đông và Hàn Quốc, khu vực bệnh bùng phát mạnh vào năm ngoái bị suy thận kèm nhiễm trùng đường hô hấp. Chỉ có 3% bệnh nhân trải qua tình trạng tương tự.
Trong khi mọi người đều mang 2 loại gen nêu trên có ảnh hưởng đến chu kỳ sống của tế bào-chúng chủ yếu được phát hiện trong thận.
“Thật bất thường khi phát hiện ra tế bào phổi hiện thị gen liên quan đến suy thận”, giáo sư Yuen cho biết.
Ông cho rằng virus MERS truyền từ phổi sang thận thông qua lưu thông máu khiến toàn bộ cơ quan nội tạng bị suy yếu.
Giáo sư Yuen Kwok Yung (nam, đeo kính) cùng đồng nghiên đang làm việc trong phòng nghiên cứu
Khi 2 gen trong tế bào nhiễm MERS bị chặn bởi hóa chất, các tế bào có thể sống sót và tốc độ virus sinh sản giảm rõ rệt.
Trước đây Đại học Hong Kong từng tìm ra 2 loại thuốc chữa HIV và chống xơ cứng động mạch có hiệu quả trong điều trị Mers, giáo sư Yuen khuyến cáo đó chưa phải là cách tốt nhất. Sự phát triển điều trị trong tương lai chỉ nhóm đến mục đích ức chế sự phát triển của 2 gen.
“Nếu chúng ta có thể ngăn chặn các tế bào chết và sự tăng trưởng của virus bệnh sẽ không chết, cách điều trị này chưa từng được áp dụng trước đây”, Yuen trả lời phỏng vấn tạp chí Sinh vật học Tự nhiên (Mỹ).
Tuy nhiên, hiện chưa rõ khi nào loại thuốc đó sẽ được phát triển, mặc dù Hong Khong là một trong những trung tâm tích cực nghiên cứu phương pháp điều trị MERS.
“Trước hết, Hong Kong không có bệnh nhân MERS…và trong khi đó không có công ty dược nào quan tâm đến loại thuốc đó”, giáo sư Yuen xác nhận, đồng thời cho biết thêm thuốc điều trị sẽ đem lại ít lợi nhuận vì số lượng bệnh nhân Mers thấp hơn nhiều so với những bệnh nhân mắc bệnh mãn tính như cao huyết áp hoặc tiểu đường.
Phạm Anh Trúc